-
AktiviteteCall for Proposals for the SELDI Small Grants Programme
-
20 Qershor '24
-
Autor: ÇOHU
-
-
HulumtimePandemi në Gjyqësi
-
20 Nëntor '20
-
Autor: Rina Koliqi dhe Genc Nimoni
-
-
HulumtimeKeqpërdorimi në prokurim publik
-
23 Prill '20
-
Autor: Rina Koliqi
-
Forumi Këshillues i OJQ-ve për Pakon Ligjore antikorrupsion ka mbajtur një konferencë për media para Kuvendit të Kosovës, ku janë paraqitur vërejtjet në lidhje me Projektligjin për Konfiskimin e pasurive të paligjshme dhe Strategjisë Antikorrupsion. sipas Forumit, pas një kohë të gjatë MD-ja, publikoi një draft fillestar të ligjit, si draft për diskutim, ku fillimisht ishte tejet i dobët në materien e tij, duke filluar që nga emërtimi e deri të dispozitat tjera ligjore.
Shoqëria Civile e mbledhur në një Forum prej nëntë organizatave joqeveritare krijoi disa rekomandime të cilat në qoftë se nuk përfshiheshin në projektligj, atëherë konsideronim se ky projektligj do të ishte tërësisht i kotë. Dispozitat kryesore që përmban ky projekt-ligj janë të rregulluara me legjislacionin e zbatueshëm në Kosovë (Kodin Penal të Kosovës, Kodin e Procedurës Penale të Kosovës). Rekomandimet e Shoqërisë Civile nuk u morën parasysh nga Ministria e Drejtësisë. Pas kësaj, Forumi filloi avokimin në Kuvendin e Kosovës, konkretisht në Komisionin për Legjislacion. Nga ky komision patëm marrë premtime se rekomandimet tona do të futen në këtë projektligj, mirëpo me krijimin e grupit punues një gjë e tillë nuk ndodhi. Arsyeja e mos marrjes parasysh të rekomandimeve tona ishte se nuk mund të ndryshohet emërtimi dhe fushëveprimi i këtij projektligji. Pas kësaj në një mbledhje urgjente të Komisionit për legjislacion të datës 08-02-2013, ky projektligj me vota te pozitës kaloi komisionin dhe u dërgua për votim në seancën plenare të datës 11-02-2013.
Rekomandimet e Forumit për pakon Anti-korrupsion janë:
1. Duhet ndryshuar emri i draft-ligjit, i cili në të njejtën kohë reflekton në fushëveprimin dhe qëllimin e këtij draft-ligji. Ne rekomandonim që kualifikimi “pasuritë e fituara me kryerjen e veprës penale”, të ndryshohet me “pasuritë e fituara në mënyrë të paligjshme” (edhe për rastet kur nuk ka të bëjë me vepër penale).
2. Pasuria e përfituar në mënyrë të paligjshme të vërtetohet nga i dyshuari, e jo sipas detyrës zyrtare. Me bartjen e barrës së provës tek të dyshuarit, do të rritej mundësia e luftimit më efikas të krimit të organizuar dhe pasurisë së paligjshme. Një përvojë e tillë çfarë rekomandojmë ne, paraqitet edhe në shtetet e rajonit, si Shqipëria, Sllovenia e Bullgaria.
3. Ky draft-ligj do të duhej të zbatohej edhe për pasuritë e fituara në mënyrë të paligjshme të personave të dyshuar, të krijuara para hyrjes në fuqi të këtij ligji, pra të lejohej retroaktiviteti tij.
4. Sugjerohet krijimi i mekanizmave të veçanta brenda institucioneve ekzistuese (polici, prokurori, gjykata) me qëllim të zbatimit më efikas të legjislacionit të kësaj fushe.
Mos marrja parasysh e rekomandimeve tona nga MD-ja, edhe nga Kuvendi i Kosovës, konsiderojmë se është e qëllimshme, sepse Qeveria dhe Kuvendi nuk janë të interesuar që të nxjerrin një ligj i cili do të ishte efikas për luftimin e pasurive të kundërligjshme. Qëllimin e nxjerrjes së këtij ligji nga MD-ja ose Qeveria më tepër e shohim si një numër sa për të plotësuar disa kërkesa të ndërkombëtarëve, se sa interesim për të rregulluar fushën e luftimit të pasurimit të paligjshme.
Ky projektligj, pa këto elemente esenciale siç janë: kundërligjshmëria, retroaktiviteti, dhe barra e provës, do të jetë një ligj i panevojshëm, dhe vetëm sa do të krijoj dualizëm ligjor ose kolizion ligjor në mesë të këtij ligji dhe Kodit Penal.
Konsiderojmë se nëse ky ligj kalon i tillë sikurse është sot, ai nuk ndihmon në luftimin e krimit të organizuar dhe konfiskimin e pasurive të fituar në mënyrë të kundërligjshme, mirëpo do të amnistojë të gjithë ata persona që pas lufte e tutje kanë krijuar pasuri milionëshe nga hiq gjë. Pra ky projekt-ligj më tepër shihet si legalizim i pasurive të paligjshme të krijuara deri me tani nga persona të caktuar, sidomos të nivelit të lartë politik, se sa e kundërta.
Ndërkohë, pas rikthimit në qeveri të strategjisë dhe planit të veprimit kundër korrupsionit nga Kuvendi i Kosovës për rishikim, këto dokumente strategjike janë kthyer nga qeveria në Agjencinë Kundër Korrupsionit për tu rishikuar. Versioni aktual i strategjisë dhe planit kundër korrupsion i ofruar Kuvendit të Kosovës, nuk adreson problemet themelore të cilat e pengojnë luftimin korrupsionit. Për më shumë, i ngjan një dokumenti i cili do t’i kënaqte vetëm kërkesat formale sa për të pasur një strategji. Rishikimi i strategjisë dhe planit të veprimit kundër korrupsionit ashtu sikur edhe me rastin e hartimit të tyre i ka përcjellë një serë parregullsish:
- Rishikimi i strategjisë dhe planit të veprimit është bërë nga një grup i brendshëm i AKK-së, pa i ftuar edhe anëtaret e tjerë që kanë qenë pjesë e grupit punues për hartimin e saj, që janë: pikat kontaktuese për implementimin e strategjisë kundër korrupsionit dhe pjesëtarë të shoqërisë civile; në planin e veprimit për zbatimin e strategjisë kundër korrupsionit 2013-2017 nuk ekziston fare kostoja buxhetore për implementimin dhe realizimin e objektivave të këtij gjoja dokumenti strategjik për luftimin e korrupsionit. Në shikim të parë këto dokumente më tepër duken si dokumente rekomanduese e jo si dokumente strategjike me fuqi ekzekutive; objektivat e planit të veprimit për zbatimin e strategjisë kundër korrupsionit 2013-2017, nuk janë fare të qarta dhe specifike. Në shumë raste nuk ka ndërlidhje logjike ndërmjet objektivit dhe treguesve të suksesit.
Kjo strategji është pothuajse e njëjta me atë që Kuvendi nuk e votoi në prill të vitit 2012, dhe tani e njëjta strategji po kërkohet të votohet dhe të fillohet me zbatimin e saj.
Përfundimisht, i bëjmë thirrje Kuvendit të Kosovës që në seancën e sotme të datës 11-02-2013, të mos i votojë Projektligjin për konfiskim dhe strategjinë kundër korrupsionit. Arsyeja lidhet me atë se janë dokumente shumë të dobëta në përmbajtje, sa që, më tepër legalizojnë korrupsionin dhe pasurimin e paligjshëm, se sa i luftojnë këto fenomene negative që kanë kapluar institucionet tona. Kërkojmë nga Kuvendi që edhe ligjin edhe strategjinë ta rikthejë tek sponzoruesi, me qëllim që këto dokumente të hartohen sipas nevojave të qytetarëve të Kosovës.